![](/media/lib/144/n-drogamleczna-b2c3993cfe2190919781c86d3e72e008.jpg)
Można już korzystać z największej na świecie bazy ciał niebieskich
30 stycznia 2023, 09:44Naukowcy z NOIRLab udostępnili gigantyczną bazę danych obiektów znajdujących się w płaszczyźnie Drogi Mlecznej. Zawiera ona informację o 3 miliardach 320 milionach ciał niebieskich. To największy na świecie katalog tego typu.
![](/media/lib/536/n-rdre-3932017d4cc05d73c3a07f23c68c6761.jpg)
Silnik przyszłości przeszedł pierwsze pomyślne testy w NASA
27 stycznia 2023, 12:05Inżynierowie z NASA skonstruowali i przetestowali pierwszy pełnoskalowy silnik rakietowy z rotującą detonacją (RDRE – rotating detonation rocket engine). Tego typu napęd może być przyszłością lotów kosmicznych. Dzięki niemu bowiem rakiety będą lżejsze, mniej skomplikowane i zużyją mniej paliwa. Zaledwie trzy lata temu powstał matematyczny model takiego silnika oraz niewielki prototyp, co pozwoliło inżynierom na rozpoczęcie testów urządzenia.
![](/media/lib/469/n-koloniamars-51e313a954a6d95ad1d782a65a2c867c.jpg)
Energia wiatrowa może zasilać marsjańskie misje załogowe
24 stycznia 2023, 12:44Systemy podtrzymywania życia, woda, żywność, habitaty, instrumenty naukowe i wiele innych elementów będzie niezbędnych do przeprowadzenia załogowej misji na Marsa. Jednym z najważniejszych z nich są systemy produkcji energii. Te obecnie stosowane w misjach kosmicznych są albo niebezpieczne – wykorzystują rozpad pierwiastków promieniotwórczych – albo też niestabilne wraz ze zmianami pór dnia i roku, bo korzystają z energii słonecznej.
![](/media/lib/422/n-planetakarzel-dc3ff48b01cb0c639c3864f6872ba3b7.jpg)
Odkryli jedne z najgorętszych gwiazd we wszechświecie. Są 20-krotnie cieplejsze od Słońca
19 stycznia 2023, 10:02Międzynarodowy zespół astronomów poinformował o odkryciu jednych z najgorętszych gwiazd we wszechświecie. Temperatura powierzchni każdej z 8 gwiazd wynosi ponad 100 000 stopni Celsjusza. Są więc one znacznie gorętsze niż Słońce.
![](/media/lib/535/n-runiczny1-2b9b5bb1d9899769cfb94b0acf7e507c.jpg)
W Norwegii odkryto najstarszy kamień runiczny
18 stycznia 2023, 11:38Norweskie Muzeum Historii informuje o odkryciu najstarszego kamienia runicznego. Jesienią 2021 roku archeolodzy z Muzeum badali cmentarzysko w pobliżu Tyrifjorden niedaleko Oslo. W jednym z grobów trafili na kamień runiczny, a spalone kości i węgiel drzewny pozwoliły na przeprowadzenie datowania. Okazało się, że to najstarszy znany zabytek tego typu.
![](/media/lib/534/n-lhs475b-165f5637694c033d891ccbbfe55bf35b.jpg)
Teleskop Webba po raz pierwszy potwierdził istnienie egzoplanety
13 stycznia 2023, 09:13Teleskop Webba po raz pierwszy został użyty do potwierdzenia istnienia egzoplanety, planety obiegającej inną gwiazdę niż Słońce. Planeta LHS 475 b jest niemal identycznej wielkości, co Ziemia. Jej średnica wynosi 99% średnicy naszej planety.Kevin Stevenson i Jacob Lustig-Yaeger z Applied Physics Laboratory Uniwersytetu Johnsa Hopkinsa postanowili wykorzystać Webba do potwierdzenia istnienia planety pozasłonecznej
![](/media/lib/534/n-relikwiarz2-1878cb8bc5a2a6221a161e71a13a3977.jpg)
Neutrony pozwoliły zajrzeć do średniowiecznego wisiorka, którego naukowcy nie mogli otworzyć
11 stycznia 2023, 10:51W 2008 roku na średniowiecznym wysypisku śmieci na Starym Mieście w Moguncji znaleziono piękny złocony wisiorek sprzed 800 lat. Już wtedy zauważono, że wisiorek wyposażony jest w mechanizm otwierający, ale przez lata naukowcy nie byli w stanie go otworzyć. Teraz dzięki nowoczesnym technologiom obrazowania i wykorzystaniu źródła neutronów Heinz Maier-Leibnitz (FRM II) na Uniwersytecie Technicznym w Monachium naukowcy mogli zajrzeć do wnętrza zabytku
![](/media/lib/337/n-mozg-156f3c2352dbb94c7273428a7e099365.jpg)
Nowo odkryta struktura mózgu może mieć wpływ na chorobę Alzheimera czy stwardnienie rozsiane
10 stycznia 2023, 12:07Nowo odkryta struktura w mózgu może być zaangażowana w rozwój takich chorób jak stwardnienie rozsiane, choroba Alzheimera czy infekcje centralnego układu nerwowego, mówią naukowcy z Uniwersytetów w Rochester i Kopenhadze. Nowa warstwa oponowa, nazwana przez odkrywców SLYM działa jak warstwa ochronna, jak i miejsce, z którego komórki układu odpornościowego monitorują mózg
![](/media/lib/534/n-kometa-b03788b51dff14267818ae9f996cc276.jpg)
Ostatni raz oglądaliśmy ją w towarzystwie neandertalczyka. Do Ziemi zbliża się C/2022 E3 (ZTF)
9 stycznia 2023, 11:55W najbliższych tygodniach na niebie ujrzymy kometę, którą ostatni raz człowiek współczesny oglądał w towarzystwie neandertalczyka. Kometa C/2022 E3 (ZTF) została odkryta w marcu ubiegłego roku przez Zwicky Transient Facility. Wtedy znajdowała się w okolicach Jowisza. Już za 3 dni, 12 stycznia, osiągnie najbliższy Słońcu punkt swojej orbity, a najbliżej Ziemi znajdzie się 1 lutego
![](/media/lib/533/n-guinefort-0450759f1dbfaf76fc64024622047dab.jpg)
Guinefort, obrońca dzieci. Pies, który został lokalnym świętym
4 stycznia 2023, 09:57Psy od tysiącleci odgrywają olbrzymią rolę w życiu człowieka, w naszej kulturze i sztuce. Widzimy je na obrazach wielkich mistrzów, nagrobkach władców i we współczesnych bajkach dla dzieci. Przez tysiące lat w wielu kulturach symbolizowały najróżniejsze, najczęściej pozytywne, cechy. Są obecne w podaniach, mitach, opowieściach hagiograficznych, przekazach historyków. A jeden z nich został nawet lokalnym świętym.